Spelt van Hoosterhof (<1932)
Proefboerderij 'Hoosterhof'
In Beesel (Limburg) was een Proefboerderij genaamd 'Hoosterhof', met 43 ha grond dat in 1931 was aangekocht door de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (L.L.T.B.). Hier werden proeven gedaan voor onderzoek naar teeltwijze en bemesting. Daarbij werd er aan selectie en vermeerdering gedaan om tot nieuwe rassen te komen, en oude Limburgse rassen in stand te houden. De proeven die op de Hoosterhof werden uitgevoerd tussen 1932 en 1950 zijn bijgehouden in gidsen. Zo was er beschreven dat op 12 Oktober 1938 er op een proefveld ‘selecties uit oude Limburgse rode tarwe’ was ingezaaid op perceel IV.
De selecties die op de proefvelden stonden waren genummerd, zoals A63, B2, C16. En ‘Spelt C20’ staat in het rijtje nummers. Zou er ook spelt tussen de oude Limburgse rode tarwe gezeten hebben? Bij de gehanteerde codes in de proeven staat bij C20 en C21: Spelt. Daarna wordt spelt niet meer in de Gidsen genoemd. En er wordt nergens vermeld wat de oorsprong van C20 en C21 is.
Bezetting en hervormingen
Gedurende de oorlogsjaren ‘werd het bedrijf opgenomen in de organisatie van de bezetter’, staat in de jubileumgids, met ernstige schade tot gevolg. Na de oorlog werden de gebouwen en velden weer hersteld, maar er vond een verandering plaats in de proeven. ‘De wijzigingen die na de oorlog optraden in de bedrijfsvoering en inrichting van het gemengd bedrijf, werden ook toegepast op de proefboerderij’, aldus de jubileumgids. Ook vindt het selecteren of vermeerderen van nieuwe rassen niet meer plaats en ging geleidelijk over naar instituten in Wageningen.
Zou in deze periode zaad van C20 en/of C21 vanuit de Proefboerderij naar Wageningen gegaan zijn en daar in de collectie opgenomen zijn onder de naam: Spelt van Hoosterhof? Zeker weten we niet, het is wel aannemelijk.
Hoosterhof opgeheven
En hoe ging het verder met de Proefboerderij? Er werd een fruitproeftuin aangelegd en er waren plannen voor de fruitteeltvakschool voor Midden-Limburg. Het accent werd meer gelegd op demonstratie en het nemen van praktijkproeven. In de jubileumgids van 1956 staat de wens: ‘Moge dit werk van de L.L.T.B. nog in lengte van jaren blijven bestaan en moge er Gods zegen op rusten’. Helaas heeft deze wens niet mogen uitkomen. In de Nieuwe Limburger van 13 oktober 1958 staat: ‘Proefboerderij "Hoosterhof" te Beesel wordt opgeheven. De gronden te Beesel zijn niet bijzonder geschikt voor proeven en niet representatief voor de meeste gronden in Midden- en Noord-Limburg.’
De proefboerderij is tot zijn einde gekomen, maar de spelt die er ooit heeft gestaan mag blijven voortleven als erfgoedras.
Teeltspecificaties
Graansoort | Tarwe (spelt) |
Type en groeiwijze | Nederlands landras, wintertarwe |
Korrelkleur en vorm | Rood-bruine korrel, ovaal |
Lengte | 1 - 1.2 meter |
Zaaitijd | Oktober |